UPDATE: Ontwikkelingen Stikstof

Update 7 februari 2020

De minister Carola Schouten heeft een brief naar de tweede kamer gestuurd over een aantal nieuwe stappen binnen de landbouw om de stikstofproblematiek verder aan te pakken.

In de brief staat verder ook de volgende algemene planning van de stikstofaanpak tot en met de zomer van 2020 genoemd:

Feb 2020	Kabinetsreactie: advies ‘Luchtvaart’ (Adviescollege Stikstofproblematiek)
Feb 2020	Publicatie Subsidiemodule brongerichte verduurzaming stal en managementmaatregelen
Feb/Mrt 2020	Openstelling stikstofregistratiesysteem
Voorjaar 2020	Aanpak natuurherstel en -verbetering
Voorjaar 2020	Volgende (bron)maatregelen in betrokken sectoren
Voorjaar 2020	Vaststellen van een streefwaarde voor de reductie van stikstofuitstoot in 2030
Voor zomer 2020	Kabinetsreactie: advies ‘Lange termijn’ (Adviescollege Stikstofproblematiek)
Zomer 2020	Eerste resultaten doorlichting Natura 2000-gebieden
Zomer 2020	Voortgang Grondbank en instrumenten voor landinrichting

Update 4 februari 2020

Om vergunningaanvragers te helpen heeft het Rijk de handreiking ‘Woningbouw en AERIUS’ opgesteld. Deze handreiking helpt initiatiefnemers, gemeenten en provincies om de stikstofdepositie van woningbouwprojecten in kaart te brengen.

De algemene conclusie is dat bij maximaal 50 laagbouwwoningen, gebouwd op zandgrond op minimaal 7 km afstand van een Natura 2000-gebied, de stikstofdepositie onder gemiddelde omstandigheden 0,00 mol/ha/jaar is. Voor projecten met een stikstofdepositie van 0,00 mol/ha/jaar hoeft geen vergunning in het kader van de Wet natuurbescherming te worden aangevraagd. In de andere gevallen op kortere afstand van een Natura 2000-gebied en/of voor de bouw van meer woningen waarbij de depositie mogelijk hoger is dan 0,00 mol/ha/jaar is alsnog een AERIUS berekening nodig.

Update 31 januari 2020

Vanaf vandaag is het ook mogelijk om in de provincie Friesland aan de slag te gaan met de Provinciale Beleidsregels intern en extern salderen Fryslân 2020.

Update 27 januari 2020

De landelijke stiktofregels die het handelen met stikstofrechten van veehouderijen mogelijk maakt, zijn met enkele weken uitgesteld. De doelstelling van het ministerie deze nieuwe regels per 1 februari 2020 in te laten gaan wordt niet gehaald. Overigens, extern salderen met bijvoorbeeld de industrie is momenteel al wel mogelijk. Maar extern salderen met veehouderijen op basis van de provinciale beleidsregels laat dus nog even op zich wachten.

Update 20 januari 2020

Het stikstofschema is op enkele punten verduidelijkt. Heeft u vragen over welke mogelijkheden er zijn voor uw project, neem gerust contact op met een van onze adviseurs bij SPA WNP ingenieurs.

Update 20 december 2019

In de Spoedwet aanpak stikstof is voorzien in aanvullende instrumenten voor de aanpak van de stikstofproblematiek. De eerste van deze instrumenten is de Regeling spoedaanpak stikstof bouw en infrastructuur. Deze regeling ligt vanaf vandaag tot en met 9 januari 2020 ter consultatie.

Verder hebben we vandaag het huidige stikstofbeleid inclusief de nieuwe provinciale beleidsregels van 13 december samengevat in een nieuw overzichtelijk schema. Na de feestdagen staan onze adviseurs van SPA WNP ingenieurs weer voor u klaar om met dit schema de mogelijkheden voor uw project of activiteit te bespreken.

We wensen u fijne feestdagen en tot in 2020!

Update 17 december 2019

De spoedwet stikstof is vandaag in de eerste kamer aangenomen en gaat in per 1 januari 2020. In de spoedwet worden de volgende punten geregeld:

De mogelijkheid om bij ministeriële regeling een stikstofregistratiesysteem en/of een drempelwaarde voor de vergunningplicht in te stellen;
Een grondslag om bij ministeriële regeling de stikstofuitstoot door de veehouderij via het veevoerspoor terug te dringen;
Versnelde procedures op grond van de Crisis- en herstelwet voor natuurherstelmaatregelen;
Het vervallen van de vergunningplicht voor activiteiten met niet significante effecten voor Natura 2000-gebieden.

Ad 1.
Een regionale drempelwaarde biedt mogelijk uitkomst voor projecten. Maar zoals in de brief van de minister op 16 december werd aangegeven, moet hiervoor eerst stikstofruimte worden gecreëerd. Bovendien is een stikstofbank (registratiesysteem) nodig om te bepalen hoeveel ruimte je regionaal nodig hebt voor zowel nationale als regionale projecten om te kunnen beoordelen wat er eventueel aan ruimte beschikbaar is. Kortom een drempelwaarde zal waarschijnlijk niet op korte termijn worden ingevoerd.

Ad 4.
Het is nog niet duidelijk tot welke hoeveelheid aan stikstofdepositie er geen significante effecten voor Natura 2000 gebieden zijn te verwachten. In de spoedwet staat dat een Wnb vegunning niet nodig is, als op voorhand op grond van objectieve gegevens kan worden uitgesloten dat zij afzonderlijk of in combinatie met andere plannen of projecten significant negatieve gevolgen voor de natuurlijke kenmerken van een Natura 2000-gebied kunnen hebben.

Update 16 december 2019

De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft de kamer geïnformeerd over de voortgang aanpak stikstofproblematiek. We zetten de belangrijkste punten op een rij:

De snelheidsverlaging naar 100 km/uur wordt ingevoerd in de week van 12 tot en met 16 maart 2020
Alle eerder ingediende PAS meldingen (van 1 juli 2015 tot en met de Raad van State uitspraak op 29 mei 2019) worden door de overheid gelegaliseerd. De de te legaliseren meldingen worden komend jaar per gebied opgenomen in passende beoordelingen. Indien nodig treffen Rijk en provincies nog maatregelen op gebiedsniveau om de meldingen passend te krijgen.
Het kabinet zal volgend jaar in 2020 een streefwaarde voor 2030 gaan vaststellen om te komen tot een reductie van stikstofemissie en -depositie.
Begin volgend jaar informeert het kabinet over een maatregelenpakket voor de landbouw
Het kabinet kiest voor de mogelijkheid van regionale drempelwaarden. Hiervoor is het eerst nodig ‘stikstofruimte’ te creëren. Er wordt duidelijk niet gekozen voor een generieke en/of sectorale drempelwaarde. Dus een drempelwaarde bijvoorbeeld voor de bouw gaat er niet komen.
Duurzame projecten ten behoeve van de energietransitie worden gebundeld in een programma. Hiermee kan structurele stikstofreductie worden gerealiseerd en de vergunningverlening weer worden opgestart. Dit programma kan worden gezien als een passende maatregel uit de Habitatrichtlijn. Begin 2020 wordt dit programma nader uitgewerkt.
Provincies hebben diverse praktijkcasussen uitgewerkt (botsproeven). De casussen hebben vooral betrekking op veehouderijen, maar ook op industrie en afvalverwerking. Enkele ervaringen uit deze botsproeven zijn verwerkt in het nieuwe provinciale beleid. Maar de casussen laten duidelijk ook nog veel onbeantwoorde vragen zien.

Update 13 december 2019

Met uitzondering van de provincie Friesland hebben alle provincies de beleidsregels voor intern en extern salderen aangepast. In het nieuwe beleid zitten enkele verschillen ten opzichte van de vorige beleidsregels. De belangrijkste verschillen bestaan uit:

Voor de referentiesituatie wordt niet meer uitgegaan van de laagst vergunde emissie maar van de laagst toegestane depositie. Dit resulteert waarschijnlijk in extra AERIUS berekeningen om aan te tonen dat daadwerkelijk de laagst toegestane depositie als referentie wordt gebruikt.
Het niet hoeven aanvragen van een natuurvergunning was eerder als voorwaarde voor intern salderen opgenomen. Nu is ook opgenomen dat hervatting van activiteiten voor intern salderen niet mogelijk is, als hiervoor een natuurvergunning, maar ook een omgevingsvergunning, onderdeel bouwen is vereist.
Voor niet gerealiseerde capaciteit zijn in de toelichting nu duidelijke voorbeelden genoemd:
- Aantoonbare stappen met het oog op volledige realisatie betekent dat er bijvoorbeeld al een fundering moet liggen
- Aantoonbare investeringsverplichtingen moeten nu onomkeerbaar en significant zijn. Er mag dus niet een klein bedrag worden geleend of opzij worden gezet. Als voorbeeld wordt genoemd dat de grond al is aangekocht of dat een contract met een aannemer inclusief boetebeding is aangegaan.
Beleidsregels met betrekking tot latente ruimte zijn komen te vervallen.

Update 5 december 2019

De spoedwet stikstof waarmee het kabinet de bouw weer op gang wil brengen, is aangenomen in de tweede kamer. De wet gaat onder andere over stikstofarm veevoer, een stikstofbank en biedt een kapstok voor de invoering van een drempelwaarde per ministeriële regeling.

Update 3 december 2019

De eerder aangekondigde snelheidsverlaging op autosnelwegen gaat medio maart 2020 in.

Update 29 november 2019

De minister en de provincies zijn het op hoofdlijnen eens geworden over de herziening van de provinciale beleidsregels voor intern en extern salderen (van begin oktober).

Update 28 november 2019

Het Natura 2000 gebied Canisvliet in Zeeland lijkt met de update van AERIUS versie 2019 ineens stikstofgevoelig te zijn geworden. In dit gebied werd in de vorige AERIUS versie geen depositie berekend. Dit kwam omdat de kritische depositiewaarde (KDW) in dit gebied niet werd overschreden. In de passende beoordeling van het voormalige PAS werd hiermee rekening gehouden. Maar nu er geen PAS meer is, berekent AERIUS nu dus ook weer de stikstofdepositie in de Canisvliet.

Update 26 november 2019

De Raad van State heeft het kabinet geadviseerd over het invoeren van een drempelwaarde. Een drempelwaarde is alleen (juridisch) haalbaar als deze voldoende ecologisch onderbouwd is. De Raad van State beschrijft de randvoorwaarden voor een eventuele:

gebiedsgerichte drempelwaarde.
sectorgerichte drempelwaarde, bijvoorbeeld voor de bouw

Het kabinet zal het advies van de Raad van State verder uitwerken en waarschijnlijk in december hier meer over berichten.

Update 13 november 2019

De ministers van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Infrastructuur en Waterstaat en Milieu en Wonen hebben in een gezamenlijke brief de tweede kamer geïnformeerd over het maatregelenpakket voor de stikstof problematiek in de woningbouw. Er worden drie maatregelen aangekondigd:

Snelheidsverlaging op autosnelwegen naar 100 km/uur.
Ammoniakreductie via voermaatregelen
Warme saneringsregeling voor de varkenshouderij

Bovendien komt er een stikstofregister waarin wordt bijgehouden hoeveel stikstofruimte er is, hoeveel er wordt uitgegeven en hoeveel er dus nog beschikbaar is voor andere activiteiten. D Daarnaast wordt er gewerkt aan een regeling dat geen Wnb vergunning noodzakelijk is voor activiteiten die geen significante gevolgen kunnen hebben voor Natura 2000-gebieden. Tenslotte is het kabinet voornemens om in december met nieuwe maatregelen te komen. Waaronder een generieke drempelwaarde.

Update 28 oktober 2019

Op 8 oktober zijn de beleidsregels voor intern en extern salderen gepubliceerd op https://www.bij12.nl. Daarna hebben alle provincies ze gepubliceerd. Dit heeft tot protesten geleid bij de provinciehuizen. Daarop hebben sommige provincies het beleid aangepast of deels ingetrokken. Voor extern salderen met dier- en fosfaatrechten geldt dat dit - ongeacht de status van de beleidsregels - voor 1 januari 2020 nog niet uitgevoerd kan worden omdat hiervoor een wetwijziging van de meststoffenwet nodig is. Het ministerie van LNV bereidt deze voor. Voor intern salderen voor de andere sectoren is de status per 30 oktober als volgt:

Drenthe: ingetrokken
Flevoland: onveranderd
Friesland: ingetrokken
Gelderland: aangepast
Groningen: onveranderd
Limburg: aangepast
Noord-Brabant: onveranderd
Noord-Holland: onveranderd
Overijssel: aangepast
Utrecht: onveranderd
Zeeland: onveranderd
Zuid-Holland: onveranderd

Aanpassingen Gelderland

Dinsdag 22 oktober 2019 hebben Gedeputeerde Staten van Gelderland de beleidsregel intern en extern salderen tot 1 december 'on hold' gezet voor agrarische bedrijven. Voor overige sectoren geldt de beleidsregel onverkort en kunnen bedrijven dus een Wnb vergunning aanvragen waarbij salderen is toegestaan.

Aanpassingen Limburg

In de beleidsregels wordt voor extern salderen de definitie voor de referentiesituatie aangepast. De referentiesituatie betreft niet de feitelijk gebruikte en vergunde situatie, maar de feitelijk gerealiseerde en vergunde situatie.
Het intrekken van fosfaat- en dierrechten in het kader van extern salderen wordt losgelaten.
In de toelichting van de beleidsregels wordt duidelijk gemaakt, dat bij extern salderen geen opstapeling van korting kan plaatsvinden. Er wordt dus niet tegelijkertijd gekort op de beschikbare latente ruimte als ook maar 70% van de stikstofemissie van de saldogevende activiteit te vergunnen.

Een brief van Provinciale Staten van Limburg over de voortgang stikstofproblematiek licht de aanpassingen in detail toe.

Aanpassingen Overijssel

Gedeputeerde Staten hebben het principebesluit van maandag 14 oktober bevestigd om de beleidsregel salderen stikstofruimte voor de agrarische sector in te trekken. In het verlengde daarvan wordt de vergunningverlening die hierop gebaseerd is opgeschort. Voor overige sectoren geldt de beleidsregel onverkort en kunnen bedrijven dus een Wnb vergunning aanvragen waarbij salderen is toegestaan.

Update 17 oktober 2019

Op 17 oktober was er een debat tussen het kabinet en de Tweede Kamer. Minister Schouten heeft gezegd dat het kabinet wil zorgen dat de natuur herstelt en tegelijkertijd wil voorkomen dat woningbouw en andere activiteiten stilvallen. Hiervoor wordt gewerkt aan een gebiedgerichte aanpak. Dit gaat in kleine stappen. Ook het verlage van de maximumsnelheid rond natuurgebieden kan bijdragen aan de oplossing. Een beknopt verslag van het debat vindt u hier. Het volledige debat kijkt u terug via deze link.

Update 11 oktober

Provincies hebben de beleidsregels voor intern en extern salderen bekend gemaakt. We hebben ze samengevat in een overzichtelijk schema.

Update 8 oktober 2019

Op de website van BIJ12 zijn de provinciale beleidsregels voor het intern en extern salderen verschenen. Meer informatie volgt.

Update 4 oktober 2019

Vandaag is een nieuwe kamerbrief verschenen over de aanpak van de stikstofproblematiek. In deze brief van minister Schouten legt het kabinet uit hoe het stikstofreductieplan vorm krijgt samen met het Interprovinciaal Overleg (IPO), de Unie van Waterschappen (UvW) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Meer informatie volgt.

Update 25 september 2019

Op 25 september is het eerste rapport van de commissie Remkes verschenen. Daarin stelt de commissie dat niet alles kan in dit land, zonder dat het beperkingen voor iets of iemand oplevert. Geloofwaardig en aantoonbaar herstel van de natuur is noodzakelijk volgens de commissie. Dit vraagt in een evenwichtige verhouding om een bijdrage van alle sectoren die stikstof uitstoten. Dit zijn de veehouderij, mobiliteit, industrie en de bouwsector.

De commissie beveelt een gebiedsgerichte benadering aan, met doelgerichte maatregelen per natuurgebied. De provincies moeten hierbij de regie nemen.

Voor de korte termijn beveelt de commissie aan om de snelheid op wegen nabij overbelaste natuurgebieden omlaag te brengen. En dat de overheid verouderde veehouderijen opkoopt om te saneren. Het rapport werkt niet concreet uit hoe dit er per gebied uit moet zien. Ook bevat het rapport geen voorstel voor een nieuwe drempelwaarde voor kleine deposities.

Voor de bouwsector beveelt de commissie aan om modulair, energieneutraal, circulair en natuurinclusief te bouwen en gebruik te maken van innovatieve technieken en materialen.

Voor de industrie, waar bij vergunningverlening veelal een verschilberekening van de depositie nodig is, stelt de commissie voor om 29 mei 2019 als referentiedatum te hanteren. Ook stelt de commissie voor om niet-benutte (latente) vergunningruimte af te romen.

Op donderdag 3 oktober licht de commissie haar rapport toe aan de Tweede Kamer. Korte tijd later komt het kabinet met een reactie; mogelijk al na de ministerraad van 4 oktober. Op donderdag 17 oktober is een plenair debat tussen de Tweede Kamer en het kabinet.

Verschillende provincies hebben ondertussen laten weten vanaf begin oktober de vergunningverlening weer op te starten. Hoe dit eruit komt te zien, wordt per provincie ingevuld.

Update 16 september: AERIUS Calculator is online

Sinds vandaag is de nieuwe versie van AERIUS Calculator weer beschikbaar. In deze versie zijn alle PAS gerelateerde elementen verwijderd. Daarnaast is het model op onderdelen zoals het OPS rekenhart, achtergrondconcentraties en diverse emissiefactoren geactualiseerd.

Deze versie kent wel een beperkt toepassingsbereik. Dat wil zeggen dat deze versie van AERIUS in twee gevallen nog niet bruikbaar is. Dit is het geval bij emissiebronnen waarbij sprake is van:

Verticale mechanische ventilatie. Voor deze bronnen wordt de pluimstijging door de verticale uittreedsnelheid nog niet goed berekend
Een effect als gevolg van gebouwen dichtbij de bron. AERIUS houdt hier nog geen rekening mee. Dit is het geval voor emissiepunten op of nabij vrijstaande gebouwen waarvan de schoorsteenhoogte minder is dan 2,5 maal de maximale hoogte van het relevante gebouw en waarvoor de depositiebijdrage wordt berekend op een rekenpunt binnen 3 kilometer afstand van de emissiebron.

Er wordt op dit moment gewerkt aan een update van AERIUS waarin deze tekortkomingen van AERIUS worden hersteld. Maar vooralsnog is niet bekend wanneer dit plaatsvindt.

Overigens is op dit moment het gebruik van AERIUS niet wettelijk verplicht. Wanneer u emissiebronnen heeft met mechanische ventilatie of schoorstenen kleiner dan 2,5 maal de hoogte van het gebouw dan is het goed om te weten dat SPA WNP ingenieurs ook met een ander rekenmodel zoals STACKS-D kan rekenen waarvoor deze beperking niet geldt. Laat u informeren door één van onze adviseurs bij SPA WNP ingenieurs over de mogelijkheden.

Update 13 september: Release AERIUS Calculator

De minister heeft de kamer geïnformeerd over de stand van zaken met een plan van aanpak rond de stikstofproblematiek:

Er wordt een eerste concrete stap gezet om toestemmingverlening te hervatten door de release van een geactualiseerde AERIUS-calculator vanaf 16 september;
Door de release kunnen projecten doorgaan als een berekening kan aantonen dat een activiteit niet tot een toename van depositie leidt. Daarnaast is het weer mogelijk om vergunningen aan te vragen op grond van intern salderen;
Over de te hanteren beleidsregels voor de vergunningverlening van intern salderen zullen de bevoegde gezagen afspraken maken. Dit doen ze op basis van het te ontvangen advies van de commissie Remkes, uiterlijk begin oktober of zoveel eerder als mogelijk. Uitgangspunt is dat er in elk geval geen toename van de feitelijke depositie plaatsvindt;
Voor extern salderen en de ADC-toets geldt dat de bevoegde gezagen hebben afgesproken dat nieuwe plannen en projecten op grond van de Wet natuurbescherming tijdelijk geen toestemming krijgen;
Het weer breder mogelijk maken van toestemming is onderdeel van het advies dat het adviescollege Stikstofproblematiek naar verwachting uitbrengt in week 39. Daarna zal het kabinet in overleg met de andere overheden zo spoedig mogelijk een standpunt innemen.

Naast de stand van zaken heeft de minister een inventarisatie gegeven van projecten en plannen, die mogelijk gevolgen ondervinden van de uitspraak van de Raad van State.

Update 9 september: omvang oponthoud door uitspraak PAS dringt door

Sinds de uitspraak over het PAS op 29 mei maken wij dagelijks mee dat projecten plotseling tot stilstand komen. Inmiddels blijken deze gevolgen nu ook doorgedrongen tot de landelijke pers. Zo meldde NRC afgelopen week dat de regels 18.000 projecten raken. Dat zijn alleen nog maar de projecten die al bij de overheid bekend zijn, dus er zijn er meer.

Helaas is de uitgestelde release van AERIUS nog steeds niet beschikbaar. Hierdoor kunnen we niet volgens de vastgestelde methode rekenen aan stikstofdepositie. Samen met onze klanten zoeken we voortdurend naar mogelijkheden om de benodigde omgevingsvergunningen zo veel mogelijk gereed te krijgen. In overleg met het bevoegd gezag kunnen we voor individuele projecten soms oplossingen vinden.

Update 14 augustus: veelgestelde vragen over gevolgen PAS-uitspraak

VNO-NCW en MKB-Nederland hebben een Taskforce Stikstof opgericht. In deze taskforce zijn branches en bedrijven vertegenwoordigd die worden geraakt door de uitspraak van de Raad van State. De taskforce zoekt naar oplossingen voor de korte en lange termijn en informeert bedrijven. Op de website van het VNO-NCW staan 11 veelgestelde vragen over het voormalige PAS. Deze vragen komen gedeeltelijk overeen met de veelgestelde vragen van de overheidswebsite BIJ12. Daarnaast staan tussen de antwoorden ook enkele nieuwe feiten. De belangrijkste feiten hebben voor u op een rijtje gezet:

Met het sneuvelen van het PAS is voor de berekening van stikstofdepositie met het rekenmodel AERIUS geen wettelijke verplichting meer. Maar volgens VNO-NCW wordt het gebruik van AERIUS in het najaar wel weer landelijk voorgeschreven als het rekeninstrument voor de toestemmingverlening. AERIUS is dan dus opnieuw het verplichte rekeninstrument, net als tijdens het PAS. Tot de vernieuwde AERIUS Calculator er is, verlenen het Rijk en provincies geen toestemming voor activiteiten die stikstofdepositie veroorzaken in daarvoor gevoelige Natura 2000-gebieden.
Minister Schouten (LNV) heeft een 'adviescollege Stikstofproblematiek' ingesteld onder leiding van Johan Remkes. Het college is gevraagd om eind september 2019 met een advies voor de korte termijn te komen. Het college kijkt hierbij naar de mogelijkheden en onmogelijkheden voor vergunningverlening voor (nieuwe) activiteiten rondom Natura 2000-gebieden. Daarnaast gaat het college adviezen geven voor de langere termijn en komt met voorstellen voor een nieuwe aanpak van de stikstofdepositie. Hiervoor heeft het adviescollege tot uiterlijk juni 2020 de tijd. De minister kan beide termijnen nog verlengen.
Tijdelijke projecten: ook bouw- en aanlegactiviteiten die leiden tot een (tijdelijke) toename van stikstofemissie moeten individueel worden beoordeeld in het kader van de Wet natuurbescherming. Dit is zelfs noodzakelijk wanneer na de afronding van het tijdelijk project sprake is van een vermindering van de totale stikstofemissie. Of een project toestemming krijgt, hangt af van de vraag of de relevante Natura 2000-habitats al overbelast zijn en of vermindering van stikstofuitstoot in de toekomst vaststaat. De tijdelijke toename is misschien intern of extern te salderen.
Onder het PAS gemelde activiteiten (of activiteiten waarbij de stikstofdepositie onder de drempelwaarde van 0,05 mol/ha/jaar bleef) die al zijn uitgevoerd, worden niet actief gehandhaafd. De overheid streeft ernaar deze activiteiten te legaliseren. Maar voor nog niet gerealiseerde projecten die onder het PAS zijn gemeld (of waarbij was aangetoond dat ze onder de drempelwaarde bleven) is dit onzeker. Provincies en het Rijk gaan nader definiëren wat ze verstaan onder 'nog niet gerealiseerd'.

Update 12 augustus: AERIUS release uitgesteld

De geplande release van de nieuwe versie van AERIUS Calculator op 8 augustus is uitgesteld. Het is helaas nog niet bekend wanneer de release wel beschikbaar komt.

Update 12 juli: Rijk en provincies: deze zomer geactualiseerd rekenmodel voor stikstofdepositie

Rijk en provincies hechten veel belang aan een landelijk en eenduidig rekenmodel voor het berekenen van de neerslag van stikstof (stikstofdepositie). Om dit mogelijk te maken komt er een nieuwe versie van AERIUS Calculator die landelijk wordt voorgeschreven als rekeninstrument voor de toestemmingsverlening.

Provincies en Rijk hebben verder afgesproken om een gezamenlijk beleids- en beoordelingskader vast te stellen. Dit om zorgvuldig om te gaan met de uitspraken van de Raad van State en vergunningsaanvragen zo eenduidig mogelijk te beoordelen. Dit gebeurt fasegewijs.

Het streven is de aangepaste versie van AERIUS Calculator voor september beschikbaar te stellen, inclusief een beoordelingskader en handreiking voor intern salderen.

Het actueel rekenmodel

Met het beschikbaar komen van deze geactualiseerde versie van de calculator is het mogelijk om de effecten van geplande nieuwe activiteiten in landbouw, infra en bouwplannen te berekenen, als voorbereiding op vergunningaanvragen. Deze versie van Calculator is nog niet geschikt voor mechanisch geventileerde stallen. Daarvoor volgt later dit jaar een nieuwe versie.

Vervolgens wordt in het najaar het beoordelingskader voor vergunningaanvragen gebaseerd op extern salderen of op een ADC-toets* beschikbaar gesteld. Zodat ook vergunningaanvragen waarbij extern salderen noodzakelijk is kunnen worden voorbereid.

*met een ADC-toets moet de initiatiefnemer aantonen, dat het project waarvoor hij vergunning aanvraagt een dwingende reden van groot openbaar belang dient, waarvoor geen voor de natuur minder schadelijke alternatieven beschikbaar zijn en waarbij de schade aan de natuur wordt gecompenseerd.

Bron: www.bij12.nl

Update 9 juli: schema indicatie stand van zaken PAS

De laatste ontwikkelingen over het gesneuvelde PAS zijn verwerkt in een indicatief tijdschema. Het schema maakt duidelijk welk traject kan worden gevolgd op de korte, middellange en/of lange termijn.

Klik hier om het schema te bekijken.

Heeft u nog vragen, neem gerust contact op met uw adviseur bij SPA WNP ingenieurs.

Update 2 juli: factsheet van Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties

Het Ministerie van BZK heeft in overleg met diverse betrokkenen een factsheet "Woningbouwplannen, stikstof en Natura 2000-gebieden" opgesteld die voorlopig snel inzicht geeft in de gevolgen van de vernietiging van het PAS voor woningbouwontwikkelingen. De factsheet is met name relevant voor woningbouwplannen en in mindere mate voor omgevingsvergunningaanvragen voor bedrijven:

Indien uit een voortoets blijkt dat er geen significante effecten zijn te verwachten op de instandhoudingsdoelstellingen van Natura 2000 gebieden, kan er volstaan worden met deze voortoets. Een voertoets is een ecologisch onderzoek. Maar hoe de voortoets eruit moet zien, is op dit moment nog niet geheel duidelijk. De Minister heeft eerder al wel aangekondigd dat deze zomer een geactualiseerde versie van AERIUS gepubliceerd wordt;
Waar de grens ligt tussen niet significant en wel significant, is op dit moment ook nog niet duidelijk. De eerder gehanteerde drempelwaarde van 0,05 mol/ha/jaar is door de vernietiging van het PAS niet meer bruikbaar. De Minister heeft eerder in haar kamerbrief aangegeven in het najaar meer duidelijkheid te willen geven over diverse punten waaronder mogelijk ook op dit punt.
Indien uit een voortoets blijkt dat significante effecten op de instandhoudingsdoelstellingen van Natura 2000 gebieden niet kunnen worden uitgesloten, is een Passende Beoordeling nodig. In geval van bestemmingsplannen wordt de Passende Beoordeling dan onderdeel van een plan-MER.
Als uit de Passende Beoordeling significant negatieve gevolgen niet kunnen worden voorkomen is een vergunning in het kader van de Wet natuurbescherming (Wnb) nodig.
Een vergunning Wnb kan worden aangehaakt of losgekoppeld van een omgevingswetvergunning. Bij loskoppelen wordt de vergunning Wnb een op zichzelf staand traject. Beide trajecten moeten wel geheel worden doorlopen voordat een bestemmingsplan of omgevingsvergunning uiteindelijk van kracht wordt .
Een stikstofdepositieberekening (AERIUS) mag nog steeds gebruikt worden om de stikstofdepositie op Natura 2000 gebieden te berekenen. Als het Natura 2000 gebied op korte afstand van de bron ligt, is de berekening volgens de Raad van State minder geschikt en zijn mogelijk aanvullende berekeningen nodig. Wat beschouwd moet worden als “korte afstand” is op dit moment nog niet duidelijk.

Ons advies: Deze zomer verschijnt een nieuwe AERIUS versie. Wij adviseren voor die situaties waar voorheen depositieresultaten onder 0,05 mol/ha/jaar werden berekend een nieuwe berekening door ons uit te laten voeren. Als daaruit blijkt dat sprake is van stikstofdepositie in Natura 2000 gebieden groter dan 0,00 mol/ha/jaar koppel de bestemmingsplanprocedure of omgevingsvergunningaanvraag los van een vergunning Wet natuurbescherming (Wnb). Op deze wijze hoeft het bestemmingsplan of de omgevingsvergunning geen vertraging op te lopen. De vergunning Wet natuurbescherming wordt dan apart doorlopen. Het voordeel hiervan is dat de bouw- en milieudelen alvast goedgekeurd kunnen worden. Een nadeel is dat voor de start gewacht moet worden op de vergunning Wnb en er twee procedures doorlopen moeten worden.

Update 27 juni: kamerbrief Minister Schouten

De Minister heeft de kamer geïnformeerd over de stand van zaken PAS voor de korte termijn:

Initiatiefnemers van PAS meldingen en overige vergunningvrije actviteiten hebben ter goede trouw gehandeld. Er wordt daarom voorlopig niet actief gehandhaafd op illegale situaties. In het najaar volgt een beleidslijn waarin meer duidelijkheid wordt gegeven over de planning en doorlooptijd over de mogelijkheden voor een ADC-toets en externe saldering om de activiteiten alsnog te legaliseren
Er wordt een handreiking voor handhaving opgesteld waarin initiatiefnemers van vernietigde vergunningen een half jaar de tijd krijgen om de bestaande situatie te herstellen
Ontwerpbesluiten (van alleen Wet natuurbeschermingsvergunningen of ook omgevingsvergunningen is niet duidelijk) worden in beginsel door het bevoegd gezag ingetrokken. Vergunningprocedures gaan weer lopen als het aspect stikstofdepositie kan worden onderbouwd door een individuele ecologische toetsing op basis van interne, externe saldering of ADC-toets.
Alle randvoorwaarden en uitgangspunten voor een ecologische toetsing, saldering of ADC-toets zijn vooralsnog niet duidelijk.
Er wordt niet gehandhaafd op koeien in de wei. Voor aanvang van het volgende beweidings- en bemestingsseizoen wordt gezocht naar een oplossing.
Deze zomer verschijnt een nieuwe versie van AERIUS waarmee ook depositieresultaten tussen de 0,00 en 0,05 mol/ha/jaar zichtbaar worden. Met deze AERIUS versie kan worden geprobeerd intern te salderen zodat vergunningen met een stikstofeffect toch mogelijk zijn.
Vooralsnog is onduidelijk van welke vergunde rechten (en uit welk peiljaar?) bedrijven gebruik kunnen maken bij het intern salderen. Zijn dit meldingen Activiteitenbesluit, Wabo omgevingsvergunningen en/of Wnb vergunningen.

Update 21 juni: kamerdebat

Op 20 juni heeft de Tweede Kamer gedebatteerd over het gesneuvelde Programma Aanpak Stikstof (PAS). Minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) heeft geantwoord op de vraag wanneer er weer vergunningen kunnen worden verleend. Omdat het PAS niet meer bruikbaar is, moet er voortaan op andere wijze toestemming worden verleend. Op dit moment wordt gekeken naar mogelijkheden zoals intern salderen, extern salderen en een ADC-toets. Maar deze mogelijkheden moeten eerst bestuurlijk worden afgestemd met provincies, gemeente en waterschappen. De Minister hoopt het overzicht van de mogelijkheden net na de zomer gereed te hebben.

Het ziet er dus naar uit dat vergunningenprocedures waarbij stikstof een rol speelt in ieder geval tot september niet worden behandeld.